Dotrina "puntatik hondoraiño" ikasi behar zen. Natiren jaunartze taldea txikia izan zen, gerra ostea zelako.
-Gero dotriņia be ikasi biharko zenduen, ez?
Nati: -Uuu! Hori zan sagraua. Dotriņia zan ezer baiņo sagrauaua. Dotriņia bai puntatik hondoraiņo.
Agurne: -Haura ikasi bihar zan... Ez zion inporta matematikak ez jakitzia, e. Baiņa dotriņia hori jakin bihar zan ondo.
-Baiņa dotriņia maistriak erakusten zotsuen?
Nati: -Ba dotriņia...
Agurne: -Ez, abadia etortzen zan.
Nati: -Irakortzen ikasi genduanian dotriņia... Maistriak ere galdetzen ziun. Eta gero etortzen giņan hona sakristixara ere komuniua eitteko, apaizekin egoteko ta. Lehen itten zan komunio txikixa zazpi urtekin eta gero itten zan komunio haundixa hamar urtekin. Ta gu gerra ostekuak nola giņen hiruk bakarrikan euki genduan komunio txikixa. Eta komunio haundixan ere oso gitxi egon giņan gu. Eta ni ipini ninduen aurrenengo txikiņa nintzalako. Eta beste lagun bat ere. Honek haundiņak zielako azkenak.
Agurne: -Gutxi jaten zonan eta... (barre).
Nati: -Bai, baiņa dotriņia oso sagraua zan, ondo ikasi bihar genduan.
Agurne: -Bueno, atzekuaz aurrera ere bai, e! Boj!
Sallobente-Ermuaran auzoko Garagartza baserrian jaio zen. Umetatik baserrian lan egin beharra izan zuen. Gainera, bost ahizpa zirenez, etxeko eta soroko lanak edo abereen zainketa, euren artean banatu behar izaten zituzten lan guztiak. Auzoko eskolan ibili zen. Gero grabatzen ikasi zuen, eta Eibarko lantegi baterako jardun zuen lanean, grabatzen, damaskinatuak egiten. Ezkondu ostean, kalean jarri ziren bizitzen. Nati ahizparekin batera egin zitzaion elkarrizketa.
Aizpizkargoikoa [baserriak / Idotorbe (San Pedro)]
Aranburu [baserriak / Idotorbe (San Pedro)]
Bainuetxeko zumardia [Kaleak eta plazak]
Elizburu [baserriak / Altzola]
Goenagaetxebarria [baserriak / Azkue (San Roke)]
Juanitoren borda [baserriak / Urruzuno]
Maitena [baserriak / Urruzuno]
Orubegain [baserriak / Aiastia (San Migel)]
Soroarte (Soarte) [baserriak / Aiastia (San Migel)]
Ursaltoerreka [Errekak]
—Sarrittan erten da hor Elgoibarko Izarrako anekdotetan eta. Aitta zauan euskerian egoeriakin ta ikusten zan etorkizunakin… bueno! Ta Felix Etxeberriakin `Parapan´ekin berba eitten zaban. Ta aittak esan zion Felixi: “Hi, Felix, nik lehenau topauko juat perretxikua Plaza Txikixan –Plaza Txikixa hori da– Plaza Txikixan perretxikua – nere aitta perretxikozalia zan amorratua– lehenau topauko dot perretxikua Plaza Txikixan Elgoibarren ume batzuk euskeraz eitten baiņo”. Eta gero umiak euskeraz eitten. Baiņa gure aittak perretxikua topau zaban Plaza Txikixan! Bai. Hor, enbor baten onduan, ta-ta-ta... aiba perretxikua! Ordurako ya euskeria ya hasitta zauan, baiņa bai. [...]
Musika Bandaren zuzendaria, Julio Pérez Cortés,
kalejira baten buru. 1943 urteko Inauteriak.
Errosarixokuak eta San Bartolome kalekuak kontrarixuak ziran. Behiņ, Errosarixoko jaixetan neskazahar bi San Bartolome kale aldera juan ziran kotxian, eta Ģatentauaģ euki zeben. Ez dakitt zer ipiņi ziuen, baiņa zeozerekin zaratia atera zeben, eta bat oso nerbiosa jarri zan. Solterak ziran, baiņa alegriak. Eta, Aizpirinetikan edo, atera ziuen kopa haundi bat lasaitzeko Plaza erdixan, anisa edo, eta trago baten edan zeben. Itxuria, gustatzen zitzakuen ederki-eta. Gu San Frantzisko kalekuak giņan, eta San Bartolome eta Errosarixo kaleko jaixetara juaten giņan. Zezena ere egoten zan, eta jai politxak izaten ziran Errosarixo kalekuak. San Frantzisko kaleko jaixetan ez zaguan ezer, danbolina-edo pasatzen zan, eta listo.
Teodosia Iriondo Garate
Errosarixo kaleko jaixetako onena zezena izaten zan. Jende asko ibiltzen zan Errosarixo kaleko jaixetan. Baiņa guk ez gendun nahi zezenik, zergaittikan lehen atiak zabalik egoten ziran. Eta bi bider etorri zan gure etxera, lehenengo pisuraiņo zezena. Eta gero buelta eman, eta pareta guztiak kakaztuta, eta garbitzen ibilli bihar.
MĒ Josefa Unzueta Iriondo
Elgoibarko Karnabalak asko gustatzen zitzatazen. Gogoratzen naiz urte baten koko jantzi nitzala ni, alemanak bezala. Oso jai sinpatikuak ziran Karnabalak.
Ventura Agirregomezkorta Ibarluzea
Lan hau Gotzon Garate bekaren II. deialdiaren bidez burutu da, Elgoibarko Udalaren babesean. Beka honen bigarren deialdiaren ikerketa gaia “Elgoibarko euskarazko ondarea gizarteratzeko egitasmoak edota euskarriak” izan da, eta Gotzon Barandiaran Arteagak aurkeztutako elgoibarreraz.eus lana izan da beka eskuratu duena. [informazio gehiago]
Atal bakoitzari buruzko informazioa:
AITTAZULO, aittazulua: Beti aitarekin egon nahi duen umea.
BETE: DA aditza. Nekatu. En kanbio, Gallastegi, manimano ta, bete eitxe(n) zan, petxutik, gizon haundixa ta.
ESTUTU: DA aditza. Apurarse, angustiarse. Bueno, hola eta hola eman eingo dogu eta ez zaitxezte estutu, eta hola ta hola aprobia eingo dogu ta.
ITXURA, itxuria: Adberbioa. Dirudienez. Al parecer. Itxuria: Eta errietia gogorra ein tzian aitxak, itxuria, enterau zan, handik ero hamendikan ero. Itxuria daukanez / itxuria dabanez / itxuria danez ere bai: Etorri zan, esan tzien zala injenierua bera, Lafitte. Itxuria, hori apelliduori frantsesa da, itxuria dabanez.
MAŅOSO, maņosua: (Umea) negar egiteko joera handia duena.
PUTETXE, putetxia: Casa de prostituciķn. Sarrittan juten dok hori putetxera, Ermua aldera.
Asto-lanak egiņ: Lan gogorrenak eta eskergaiztokoenak egin.
Elur urte, gari urte: Elurra egiten duen urtean garia ugari izaten dela adierazteko.
Hartzeko, ereiņ egin bihar da: Ezer ez bada ematen, hartzea ere zaila dela adierazteko. Ikus Ematen ez dauanak, hartzen lanik ez!
Kukuak oker jo (norbaiti): zorte txarra eduki.
Presia egittia alperrik dok, behiņ ura juan eta gero: Bere garaian egin behar ziren gauzak beranduegi egitea alferrik dela adierazteko.
