Lanbide Eskolan marrazketa maisu ipini zuten. Beti marraztu izan du. Eginez ikasten da.
- Bernardoren ordezko moduan egon ziņan zu ofiziua erakusten batzun batzuei?
- Gero bai. "Escuela de Formaciķn Profesional" ipini bihar zanian, ba hasi in bihar zan zeozetan ta ni dibujuan. Ni maixua nitzan, dibujoko maixua. Ta ha zeozen batzuek, Florentinon semia ta horrek dibujua. Adornua.
- Hori izango zan ya forjia ta... Forjan zenbat urte in zenduzen?
- Nik hamasei bat urte. Edo gehixao igual, ez dakitt. Soldautzara jun arte.
- Eta gero forjia bukatu eta hasi ziņan dibujoko...
- Ni dibujua beti.
- Orduan forjan zendela ere egon ziņan dibujua ematen?
- Ni dibujua beti. Nik papela ta dibujua beti in dot. Ta lapitzezkuan, beti dibujua eitten. Eitten-eitten-eitten, afiziņua, ta gero konstanzia esaten dana; Afiziņua euki ezkero, eta horixe bihar da dibujuan. Horixe bihar da, "hace falta constancia".
"Yulen" Elgoibarren jaio zen 1921ean. Aita eta ama ere elgoibartarrak ziren. Aita, Telesforo, don Antonio Arrillaga medikuaren txoferra zen eta ama, Josepa, Sallobente auzoko Musillo baserrikoa. Herri-eskolan ikasi zuen don Marino eta don Erasmo maisuekin. Lanbide-heziketan berriz Bernardo Ezenarro izan zuen marrazketa artistiko zein linealeko irakasle. 15 urterekin hasi zen lanean, Elgoibarko forjetan lehenengo eta Jose Leon Ziaran, Jarbe eta Danobaten beranduago. Eibarko Hortensia San Martinekin ezkondu zen 1951n eta bi seme izan zituzten. Bi zaletasun izan eta landu ditu: mendia eta marrazketa. Marrazketarako bereziki txikitatik erakutsi zuen berezko dohaina eta trebezia.
Aldapa [baserriak / Urruzuno]
Armaregietatxikia (Armarietatxiki) [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Bekoetxea [baserriak / Azkue (San Roke)]
Erreketaerreka [Errekak]
Ibaitarte kalea [Kaleak eta plazak]
Kaskantebekoa [baserriak / Aiastia (San Migel)]
Mokoroaerreka [Errekak]
Pedro Migel Urruzuno kalea [Kaleak eta plazak]
Txillarretxiki [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Zelandi [baserriak / Azkue (San Roke)]
—Hemen dakat be bai, txistu eskolakuen lehenengo emanaldixa milla... bueno, ez dakit, urtia ez dakit zein zan, baiņa txistu eskolakuen lehenengo emanaldixa izan zala Gabon kanten lehiaketia.
—A, bai. Hori izan zan… Centro Urbitarte zegoen lehen. Hori izango zan? Centro Urbitarte zegoen, bueno, elizako zentro bat, elizako areto bat zen, tabernia zakan eta gero zakan, ba, bueno, saloi bat. Hemen lehen ez zeuen. Sali bat hitzaldiak-eta emateko. Ta hitzaldiak-eta ematen zian han. Eta han egin zan txapelketa bat, gabon-kanten txapelketa bat. Eta antolatzen hor ibiltzen zan nere aitta. Eta nik uste dot nere aittak pixkat aprobetxau zabala, ba, ya zegoela hori, ba txistulari talde bat eruan eta bertan joteko. [...]
Gelan dagoen Diktadura garaiko ikasle talde baten ohiko irudia.
Eskola publikuetara jun nitzan Aita Agirre plazan. 7 bat urterekin hasiko nitzan ikasten. Lehen parbulotan ere egon nitzan hantxe bertan. Saturnino Ciaran izan zan irakaslia; horrek bai merezi zabala omenaldixa! Eskolia, ipurdixa garbittu umieri... danetarik egitten zaban harek. Gero, Pilar ikastetxia ipiņi zabenian, hara pasau giņan. Orduan duro bat pagau bihar izaten zan. 15 urtera arte egon nitzan Pilarren. Danetarik ikasi gendun hantxe, baiņa dotriņia zan printzipala. Oso ondo erakutsi ziguen dotriņia hantxe.
Ramon Maiztegi Iriarte
Aita Agirreko eskoletan Doņa Basilia, Doņa María, Doņa Adelaida eta Doņa Priscila izan ziran ezagutu nittuan maestra batzuk. Danak kanpokuak ziran, eta erderaz egitten gendun dana. Euskeraz maestriak ere ez zakixan.
MĒ Josefa Unzueta Iriondo
Oporrak izaten ziran agostuan edo, baiņa ez oin modukuak, hiru hillabetekuak eta holakorik, ez. Hillabete bat edo izango zan. Aste Santuan ere egun bat bakarrik. Ez oingo moduan, hamabost egun.
Joxe Gurrutxaga Lizarralde
Lan hau Gotzon Garate bekaren II. deialdiaren bidez burutu da, Elgoibarko Udalaren babesean. Beka honen bigarren deialdiaren ikerketa gaia “Elgoibarko euskarazko ondarea gizarteratzeko egitasmoak edota euskarriak” izan da, eta Gotzon Barandiaran Arteagak aurkeztutako elgoibarreraz.eus lana izan da beka eskuratu duena. [informazio gehiago]
Atal bakoitzari buruzko informazioa:
ABIXADA, abixadia: 1. Velocidad. Hori dok abixadia eruan debena karreristak! 2. Impulso.
BEGIRASUN, begirasuna: Begirada, begiratzeko era. Kontuz horrekin, begirasun zorrotza egin dizu ta! Begittunia ere bai.
ESEGI: DU aditza. Colgar. Eseki ere bai.
IBETONDO, ibetondua: Margen, orilla del rio. Ibetonduan egoten giņuazen. Eta, hi! Lenengo prantsesa banderia egoten zuan handiko zubixan, eta hemendikaldian espaņola egoten zuan.
LIKIŅ, likiņa: Viscoso, viscosidad. Ze likiņa dauan mahaixa! Bai ba, arrautzia apurtu jata eta!
PLASTATEKO, plastatekua: Onomat. Belarrondokoa. Blastateko ere bai. Ikus BELARRONDOKO eta MATRAILLEKO sarrerak.
Bere batian ibilli (jun...): —Bere batian ibilli hari, e! Formal ibiltzeko esan nahi denean erabili ohi da.
Ganbaratik sano ez egon: Ikus Burutik sano ez egon.
Jaboia eman: Hacer la pelota.
Nahikua lan euki: Zerbait egitea erraza ez denean esan ohi da.
Txitiak txixa egitterako (zeozer gertatu): Ezinezkoa den zerbait egiterakoan esaten da. Txitiak txixa egitterako amaittuko juek obra hori. Baita Oilluak txixa egitterako ere.
