Usatorre eta Urkiola baserrietan "sagardandegiak" (sagardotegiak) zeuden. Idotorbe (San Pedro) auzoko taberna berria da.
-Tabernara ez zan juten orduan iņor, etxera, bakoitza bere etxia ta kitto.
-Baeuen tabernaik orduan San Pedron?
-Ez, San Pedron ez.
-Auzuan ez zegoen?
-Urkiolan eta zerian, Usatorren. Bai. Bueno, sardaindeixak esaten ziuen. Sardaua gehixenian. Baiņa San Pedron..., oingua da hori, hauxe kamiņua ein genduan ingurutikan hasitta daure taberniakin San Pedron .
Idotorbe (San Pedro) auzoko Egigurentxiki ("Eguentxiki") baserrian jaio zen. Bost anai-arrebatatik laugarrena izan zen. Aita etxekoa eta ama auzoko Aubia (Aubixa) baserrikoa zen. Bederatzitik 13 urtera arte auzoko eskolan ikasi zuen. Gero, kalera joan zen josten ikastera. Gerran anaia bat eta aita galdu zituen, eta honen ondorioz ama ere hil egin zitzaion. Baserrian bizi izan da beti. Urtetan, egunero joaten zen kalera esnea saltzera. Armueta baserrira ezkondu zen etxeko Antonio Arrizabalagarekin.
Aizkorri [Industrialdeak]
Arana (Arane) [baserriak / Idotorbe (San Pedro)]
Azaola [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Egiguren (Eguen) [baserriak / Idotorbe (San Pedro)]
Gelasoro (Gelatxo) [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Jibraltarborda [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Lorituaneko aldapa [Kaleak eta plazak]
Ontzegon (Untzon) [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Santsongoetxeberri [baserriak / Azkue (San Roke)]
Urruzunoberri [baserriak / Urruzuno]
—Batzokixan ze zeukatzuen, dotriņia eta?
—Teatruak-eta eitten genduzen gero batzokixan. Bai.
—Kontxo. Umetan hori?
—Umetan, bastante ume. Nik beratzi urte neukazen, Eibarrera joan nitzan batzokira eszenarixo batera irakurtzera. "Eulia eta Txindurria". Ez naiz aiztutzen nik irakurri naban zer harekin Eibarren. Beratzi urte edo hola eukiko nittuan. "Eulia eta Txindurria" zan liburua, hauraxe irakurri naban eszenarixuan.
—Osea ke irakurtzen bakarrik.
—Irakurri bakarrik.
—Baiņa gero antzerkixak...
—Antzerkixak bai hementxe eitten genduzen, tablau bat ipini batzokixan eta... [...]
Juliana Zubizarreta,
senarra eta lehenengo bost seme-alabak
Aldapa baserriaren sarreran. 1942 urtea.
Oingo gaztiak goizago hasten dira eskolan, kalian dabiz danak, lagunak kalian... ta libreago dira. Soltuaguak dabiz. Guk ez gendun San Lorentzotik ertetzen, iņora. Ez zauan oin bezela autorik, ezta bizikletarik... oiņez jun bihar zan danera.
Joxe Gurrutxaga Lizarralde
Elgoibarko kalietan bizi giņanok, umetan denpora asko ibiltzen giņan kalian. Besterik ez zauan ta deporte asko egitten gendun. Mendira edo bizikletan ibiltzera juten giņan. Oingo gaztiak nahikua diru manejatzen dabe, baiņa guk bat ez. Txakur haundi bi kostatzen zaban ziniak, ta erriala izaten zan pagia... Ia zelan konpontzen giņan gu!
Ramon Maiztegi Iriarte
San Lorentzoko Armaite Behekoa basarrixan hamaika anai-arreba bizi giņan gurasuekin. Ni nitzan hamargarrena... Lehen aitton-amonak ere hantxe bizi izan ziran.
Juliana Zubizarreta Gurrutxaga.
Lan hau Gotzon Garate bekaren II. deialdiaren bidez burutu da, Elgoibarko Udalaren babesean. Beka honen bigarren deialdiaren ikerketa gaia “Elgoibarko euskarazko ondarea gizarteratzeko egitasmoak edota euskarriak” izan da, eta Gotzon Barandiaran Arteagak aurkeztutako elgoibarreraz.eus lana izan da beka eskuratu duena. [informazio gehiago]
Atal bakoitzari buruzko informazioa:
ARTABURU, artaburua: Mozoloa, ergela. Tonto, necio. Eta nungua nitzan eztitt, ba, preguntau, artaburu honek! / Artaburua baiņo buru haundixagua euki.
EDADE, edadia: Adina. Edad. Hik eztakak, barren, tabernan sartzeko edadia oindiokan!
GOSE, gosia: Gose. Gosiak amorratzen egon: oso goseti egon.
KERIZA, kerizia: Sombra.
ONDOEZ, ondoeza: Mareo. Andria gero ondoeza emanda egon tzan. / Gero, hurrengo kartia zan ondoez bat eman tziola.
TXAKUR, txakurra: Txakurrak ere ezautu: Denek ezagutu. Haura Elgoibarren ezagutzen eztaban txakurrik eztago. Txakurra ta katua bezela ibilli: (Bi lagun) ondo ez konpondu, beti liskarretan ibili. Txakurrak hanka-hutsik han ere: Gauza txarrak edo okerrak leku guztietan gertatzen direla adierazteko erabiltzen da. Txakurranak esan: Sekulakoak esan. Txakurrari ere ez opa (zerbait): Gauza oso desatsegin bat inori opa ez diogula adierazteko.
Begittan hartu: Amorrua hartu.
Firin-faran ibilli: Batera eta bestera ibiliz probetxuzko ezer onik egiten ez duenari esan ohi zaio. Ibili asko, eta gutxi egin. Ezer eztok egiņ gaur, firin-faran ibilli haiz egun guztian. / —Banixe kalera. —Bai, ibilli oiņ ere firin-faran!
Ipurdixari buelta eman orduko ...: Berehala. Ipurdixari bueltia eman orduko ahazten jataz gauzak. Gauzak berehala ahazten zaizkiola esateko.
Modu onian (erosi, saldu): Merke eta egoera onean. Eta holakotxe kotxe bat konsegidu zaban honek Freirek, kotxe berrixa. Eta modu onian.
Txakurrari ere ez opa: Inori opa ez diogun gauza desatsegin bat adierazteko.
