Zurezko zoruak eta arasa "arenau" egin behar izaten zen, hondarrez lurra igurtzi.
Agurne: -Eskillaria areniakin, e.
Nati: -Baitta zera ere, sukaldeko armaixuak eta arasia.
Agurne: -Bai, hori bai.
Nati: -Arasia zan armaixo batek zaukazen hola..., platerak ipintzeko lekua, behian tazak ipintzeko lekua, beheraguan basuak ipintzeko lekua. Ta gero zan armaixo gaiña, bi kajoe armaixuak, ta behian ba bi ate. Ba haura dana arenau in bihar izaten gendun. Ta fregaderian..., su gaiñian azpixan zauden atiak, fregadera azpixa, gero beste ontzi batzuk ere egoten ziena, egurra egoten zana, horrek danak arenia eta lejiakin garbittu bihar izaten genduzen.
Agurnei: -Eta eskillaria.
Nati: -Eskillaria ere bai.
Agurne: -Ostian argizaixa.
-Nundik ekartzen zan arenia?
Agurne: -Hondarra zan, hondarra zan arenia esaen deuena. Saldu itten zeben.
Nati: -Lejiakin haura garbittu ta gelditzen zien zuri-zuri. Eta gero harek zaukazen, arasia esaten diunak holako kortiña txiki batzuk kuadrauak, hola izurrakin ipinitta, ta harek plantxau ta astebukaeran ipini...
-Agurne: -Ikusiko zenduezen horrek antigualeko armaixo horrek, eta dakazenak puntilla txiki batzuk batzuk kuadrauak eta beste batzuk zurixak eta.
Sallobente-Ermuaran auzoko Garagartza baserrian jaio zen. Umetatik baserrian lan egin beharra izan zuen. Gainera, bost ahizpa zirenez, etxeko eta soroko lanak edo abereen zainketa, euren artean banatu behar izaten zituzten lan guztiak. Auzoko eskolan ibili zen. Gero grabatzen ikasi zuen, eta Eibarko lantegi baterako jardun zuen lanean, grabatzen, damaskinatuak egiten. Ezkondu ostean, kalean jarri ziren bizitzen. Nati ahizparekin batera egin zitzaion elkarrizketa.
Aldapa [baserriak / Urruzuno]
Armaregietatxikia (Armarietatxiki) [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Bekoetxea [baserriak / Azkue (San Roke)]
Erreketaerreka [Errekak]
Ibaitarte kalea [Kaleak eta plazak]
Kaskantebekoa [baserriak / Aiastia (San Migel)]
Mokoroaerreka [Errekak]
Pedro Migel Urruzuno kalea [Kaleak eta plazak]
Txillarretxiki [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Zelandi [baserriak / Azkue (San Roke)]
—Gaiñera, plataforma hoietan Euskal Astea ere antolatzen gendun urtero, euskera eta euskal kulturaren astea. Eta ekartzen gendun, ba, Juanito San Martin euskeraren inguruan, euskal historia klase zeraren bat… hitzaldiren bat emateko, euskal literatura eta abar eta abar.
—Liburu eta diska azoka be...
—Liburu eta diska azoka. Gero ez naiz gogoratzen ze urtetan zan, baiña Pedro Migel Urruzunoren urteurrena izan zan. Ez dakit jaiotzaren urteurrena izan zan... ez, jaiotzarena... edo beharbada bai edo lehen liburuarena. Eta zera antolatu gendun ere, eta guk ere parte hartu gendun horretan. Eta Euskaltzaindiko bilera udaletxian antolatu zan horren bueltan. Irratitik ere, ba, horren berri eman genduan. [...]
Herri kirolen erakustaldia, Tomas Zubizarreta
mediku jaunari egindako omenaldian. 1948 urtea.
Nazio maillako epaille izan nitzan idi-probetan. Herri Kiroletako Gipuzkuako Federaziotik idi-probetara, aizkora txapelketetara... bidaltzen giñuezen. Gogoratzen naiz, behiñ, Azpeittixan, aizkora txapelketa batian, ez niñula parte-hartzaille batek gogobetetzen. Horregatik, honako hau esan nion: «Aizu, ez badozu gogorrago lan egitten probatik kanpo laga biharko zaittut. Eta neure buruari esaten nion: «Honek kaskarreko bat ematen baditt, K.O. lagako nau! Orduan erabaki naban ez nitzala iñungo probatan berriz ere epaille izango. Gauzak gaizki juan leikezela ikusi naban, eta harezkeroztik, ez naban harekin zerikusirik izan nahi. Tongo ugari izaten zan proba haretan; azpijoko asko izaten zan. Idi-probetan, adibidez, likidoren bat botatzen zeben harrixak juan bihar zaban lurraren gaiñian, azkarrago juateko, edo ez korritzeko. Sasoi hartan oso iruzurgilliak izaten ziran. Honelako gauzak goizaldian edo gabian egitten zittuen.
José Gurrutxaga Ondartza
Emakumiak ez zaben batere kirolik egitten, ezta pentsau Garai hartako pentsamoldia oso desberdiña zan, eta rak batzuek izan ezik, emakumiak ez zaben kirolik egitten. Gaur gozamena da.
José Gurrutxaga Ondartza
Lan hau Gotzon Garate bekaren II. deialdiaren bidez burutu da, Elgoibarko Udalaren babesean. Beka honen bigarren deialdiaren ikerketa gaia “Elgoibarko euskarazko ondarea gizarteratzeko egitasmoak edota euskarriak” izan da, eta Gotzon Barandiaran Arteagak aurkeztutako elgoibarreraz.eus lana izan da beka eskuratu duena. [informazio gehiago]
Atal bakoitzari buruzko informazioa:
ABARKETA, abarketia: Alpargata. Orduan, egualdi ona bazan, ni abarketa zurixekiñ erromerixara.
BE: Gabe. Etorri zanian ezkondu be nenguan artian. Gero ein tzi(d)an kartia.
ERUTAILLE, eruataillia: Eraman handikoa. Horrek miña baleuka nere modukua! Ezta nik esatiarren, e!. Ni erutaille haundixa naiz miñakin, e! haundixa! Hau (andria) batere ezta miñakin eruatallia, e!
HUTS, hutsa: Ezer ez. Da atzea bialdu zittuen. Baiña kartzelan euki. Orduan hutsa bihar zuan, e! / Hutsa denporan amaittu juagu. Izenonodaren ondoren ere erabiltzen da, haren graduatzaile moduan: Tonto hutsa dok hori! On hutsa dok Patxi, eta eskatu egixok nahi dokena. / Ganorabeko hutsa da!
LIBERTADE, libertadia: Etzauan besterik, eta pozik. Libertadia harrapatzen bagendun juteko, ba, pozik.
PLANTA, plantia: Plantak egiñ: Simulación, comedia. Hitz elkartuetan sarritan: Negar plantak egin jittuk umiak! / Tonto plantak egin dittut, disimulatzeko.
Beria egiñ: Salirse con la suya. Atzenian, ibilli-ibilli ein, eta beria ein juan Joxek.
Garizumia baiño luziagua izan: Oso luzea (altua) den pertsonari esan ohi zaio.
Jai euki (egon): Zer eginik ez izan. Horrekin jai dagok.
Nahikua / nahiko lan! Zela ferixa haundixak diran horrek, eta zela karabanak dauren, zapaturako allegatzen nahikua lan daukat. Holaxe dira kontuak. Nahikua euki ere bai. Nahikua jakak horrek beriakin, eta laga'ik pakian!
Txomin(txo) etorri: Logurea etorri, haurren hizkeran. Ikus Asto zurixa allegau.
