Azpeitiko plazara joaten ziren oilaskoak eta arrautzak saltzera. Berdurak eta gaztak etxerako izaten ziren, lagun asko baitziren. Elisabethen amona joan ohi zen plazara; behin amonak asto batekin izan zuen gorabehera kontatzen du.
- Gaztaiok eta saltzeko zittueiñok, Azkoittiko plazara, edo...
- Ez, geuk jaten giñzen, asko ber gendun urtin halako famelixa haundixak.
- Saldu apenas itten zebein?
- Asko ez saldu gaztaia.
- Eta etxeko gauzarik plazara eruten ziñuein?
- Bai. Oillaskuk eta arrautzak eta bueno!
- Nungo plazara, Azkoittira?
- Aizpeitira.
- Bai. Aizpeitira juten zan orduan jente dana. Bueno! Akordatzen zat bat, behin, bi-hiru asto eongo zien baiña norabaittera ezkutauta jango bazeben zeoze biziko bazian. Atara berko zien ta billau ez!
- Astuak?
- Astuak ta ez zeuela astoik eta han ingurun bazebillela bat. Ekarri ta harekin jun zan gure amama difuntia azokara ta bueltan ix-ixa etxera aillegauan traste zahar danak bota ez dioz ba? Zenbat holako!
- Astuak berak?
- Bai, hezi beia izengo zan ta, hoixe! Jaso in bihar apurtu ez zienak eta, bale!
- Ta oillaskuak eta beste zer, berduraik edo frutaik edo eruaten zebein?
- Ez, berduraik eta ez. Oillaskuak eta arrautzak eta. Eske, berduria etxin jaten zan. Azak eta baba beltzak eta sailla einda baiña hainbeste lagunek...
- Bai bai.
- Urtien pare bat txarri baiña egunero jan ber izeten da zeoze, e?
Azkoitiko Urrategi auzoko Koategi baserrian jaio zen. Bederatzi anai-arrebatatik hirugarrena izan zen. Aita etxekoa eta ama Aizpurutxoko Aituondo baserrikoa zen. Auzoko baserri batera maistra bat ekarri zuten senide baten bidez eta baserri horretan bi etxetako umeek jaso zituzten eskolak, tartean Elisabeth. Ezkondu aurretik, sukaldean ikastera joan zen Azkoitiko Olaberri tabernara. Bizi guztia eman du baserrian, ardi, ganadu, soroko eta azoka lanetan. Lizundiatxabola baserrira ezkondu zen, etxeko Jose Inazio Juaristirekin. Hiru seme-alaba izan zituzten.
Aiastiberri (Aiztibekoa) [baserriak / Aiastia (San Migel)]
Apatrizbekoa [baserriak / Arriaga]
Aurretxea [baserriak / Altzola]
Deba kalea [Kaleak eta plazak]
Garate [baserriak / Aiastia (San Migel)]
Jauregi [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Lizundiatxabola [baserriak / Arriaga]
Olazarreta (desagertua) [baserriak / Urruzuno]
Santa Klara [Kaleko auzoak]
Urreatxabola [baserriak / Arriaga]
—Ta gero, horretaz aparte, pues, hori, ikusten genuen zer indarra hartzen ari zen euskera eta ikusterakoan zer indarra hartzen ari zen, eskolak berak beraren planteamentua egin behar izan zuen. Orduan, A eredutik lehenengo pausua izan zen B eredua eskatzia. Horrek suposatzen zuen plantillatikan hainbat plaza perfilatzen zirela euskera... Orduan, horrek suposatzen zuen zeuden irakasleen artean beste toki batera jun beharko zirela. Hori ez da inoren gustokoa, baina, klaro, mahai gainean jarri behar dituzu gauza guztiak. Aurrera jarraitzea nahi badegu, gure aldetikan ere jarri behar degu. Orduan, hasi giñen hortikan. Klaro, geundenon artean ere euskera ez genuen menperatzen. [...]
Eibarko Ipurua futbol zelaia inauguratu zeneko partiduan,
Elgoibarko Klub Deportiboak aurkeztu zuen hamaikako titularra.
1947 urteko azaroaren 14a.
Neri fubola gustatzen zitzatan, eta Elgoibarko taldeko soziak giñan kuadrillako lagunak. Lehen Elgoibar eta Eibarren arteko partiduak izaten ziran, baiña gero harek ixo egin zeben goragoko kategorixara. Burruka haundiko partiduak izaten ziran harek, eta jende asko etortzen zan ikustera, Eibartik ere bai. Anbiente ona egoten zan, baiña batzuetan hasarratu eta dana egitxen ziran.
Teodosia Iriondo Garate
Euren futbol zelaixa izan aurretik, eibartarrak Elgoibarrera etortzen ziran jokatzera. Gogoan daukat Ipurua inauguratu zebeneko eguna. Egun hartan, Domingo Arrillagak, Eibarko medikuak, kopa bat eman zaban inaugurazio partido haura irabazten zabanarentzat. Partidua Eibar eta Elgoibarko taldiak jokau bihar zeben. Eulogio Etxeberriak, orain Bilbon jokatzen dauanaren aittittak, gola sartu zauan, eta Elgoibarrek irabazi zauan 2 eta 0. Gu Txankiaren kamioian juan giñan, Ezkurra txofer zala.
Elgoibarkuak irabazi zebenian, kamioian babestu behar izan gendun, eta korrika batian, handik ospa egin, gure kontra harrika hasi ziralako. Han geldittuz gero, hilko giñuezen.
Eugenio Diego Aranburu
Baten egin genduan partidua Lerunen, Altzolako zaharrak eta gaztiak. Rivero izan zan arbitrua. Elgoibartarra zan, eta Primera Division-eko arbitrua izandakua. Enpatau egin gendun. Etxian jendia hasarratu egin zan, zaharrak eta gaztiak. Hortxe egon zan asuntua; ama, aitta, amama... batzuk gaztien fabore, beste batzuk zaharren fabore... azkenian danak hasarre. Altzolako jende guztia juan zan ikustera. 1960 urtian edo izango zan partidu hori... Baja mordua, gaiñera, gero, eh! Hurrengo egunean lanera juan bihar, eta lanera ezin juan! Partidua kondiziuetan jokau zan; abarkekin jokau bihar zan, bestela, ostikada peligrosuak jo. Gaiñera, elurra egin zauan.
Juan Lariz Garate
Lan hau Gotzon Garate bekaren II. deialdiaren bidez burutu da, Elgoibarko Udalaren babesean. Beka honen bigarren deialdiaren ikerketa gaia “Elgoibarko euskarazko ondarea gizarteratzeko egitasmoak edota euskarriak” izan da, eta Gotzon Barandiaran Arteagak aurkeztutako elgoibarreraz.eus lana izan da beka eskuratu duena. [informazio gehiago]
Atal bakoitzari buruzko informazioa:
AFAN, afana: Zerbait egiteko zaletasuna. Hori da afana dabizuna!
BEKOKIXA: Kopeta. Bekokixan hartu dau kolpia umiak.
ESKRIBI(D)U: DU aditza. Idatzi. Eskolan, ba, ikasi. Leitzia ta, bata ta bestia, eta eskribitzia ta… Hola.
IKUTU, ikutua: Ikutua eman zeozeri: Egunari bere ikutua eman bihar jako: zerbait berezia egin behar dela esateko.
MAILLA, maillia: Peldaño, escalón. Ointxe hainbestian: konforme nago ni. Oiñ, hori bai, operaziua naukan egun haretan,; jausi nitzan portalian... mailla bat, azkenengo zera, palta, eta eztot, ba, haura huts eiñ! Jun nitzan portalian baztarreraiño, eta bum!
PORSIAKASO: Badaezpada (ere). Badaezpada ere erabiltzen da.
Atzekoz aurrera (ipiñi, jantzi...): Alderantziz. Atzekoz aurrera jantzi dozu jertsia.
Eskumia eta ezkerra nun daguan jakiñ ez: Tontoei esan ohi zaie.
Hitzian eta hitzian: Ikus Hitzian eta hortzian.
Larri ibilli: ¡Seguramente que si!, ¡Apostaría a que si! —Badator ekaitza. —Bai, larri ibilli!.
Santua ez izan: Fidatzeko pertsona ez izan. Errepikatuta ere bai askotan: eztok santu-santua.
