Josefaren amonak ereiten omen zuen lihoa, baina Josefak berak ez du gogoan. Liho-putzurik ere ez omen du gogoan. Aitaginarrebak abarkak egiteko, larrua busti egiten zuen biguntzeko, gero josi ahal izateko. Mendarotik auzoko Eguren-Nagusi baserrira ezkondu zenak saskiak egiten zituen etxean.
-Zuk sekula ezautu dozu liņua soruetan?
-Ez, souan ez nik hori bedar hori. Ikusitta nao nere jaixotetxian. Armaixo haundi bat zan eta hantxe haura bedarra ezaututa nao. Baiņa etxian hartzen ez. Nere amamak eta eitten (ereitten) ei zeben baiņa nere akorduan ez.
-Zuk orduan amama-ta goruetan ez zittuzun ikusi?
-Goruetan neu be einda nao.
-Baiņa liņuakin ez.
-Ez. Ardi-laniakin.
-Zuek hemen liņo-potzuak eukiko dittuzue, ezta?
-Ez dakitt. Ez naiz ni konturatzen.
-Uste dot leku askotan dagozela oindiok izen horrekin.
-Baiņa hemen ez, ez dot iņori sentiru.
-Liņaputzuetan gaztaiņia be zumitza eitteko ta.
-A bai, beratu eta hori. Zesteruak, zestua eitten zabenak, eta bai. Hori ezaututa nao.
-Eta zure aittaginarreba hain artistia izanda narruakin eta, otzararik-eta ez eben egiten?
-Ez.
-Esan dostazu burdixentzako eta eitten zittuela; eta narruzko abarkak eta.
-Narruzko abarkak harek eitten zaban uretan busti eta trapu baten, trapu bustixan bueltan batuta ipini. Eta bigun-bigunak eukitzen zittuan gero abarkia joskixakin josteko.
-Ez zeukan ohiturarik otzarak eta; zesterua ez zan?
-Ez, ez, zesterua ez zan. Hemen Eguengo gizona bai, Mendarotikan ezkondu zana hona Eguenea, gizona. Eta harek zestuak eta edarki eitten zittuan. Harek basuan hartu gaztaiņa-langaixak eta berak etara zumitzak eta harek eitten zittuan. Baiņa gurian etxian ez dot ezautu hori. Ez dot ezautu, ez.
Idotorbe (San Pedro) auzoko Egigurentxiki ("Eguentxiki") baserrian jaio zen. Bost anai-arrebatatik laugarrena izan zen. Aita etxekoa eta ama auzoko Aubia (Aubixa) baserrikoa zen. Bederatzitik 13 urtera arte auzoko eskolan ikasi zuen. Gero, kalera joan zen josten ikastera. Gerran anaia bat eta aita galdu zituen, eta honen ondorioz ama ere hil egin zitzaion. Baserrian bizi izan da beti. Urtetan, egunero joaten zen kalera esnea saltzera. Armueta baserrira ezkondu zen etxeko Antonio Arrizabalagarekin.
Aiastiberri (Aiztibekoa) [baserriak / Aiastia (San Migel)]
Apatrizbekoa [baserriak / Arriaga]
Aurretxea [baserriak / Altzola]
Deba kalea [Kaleak eta plazak]
Garate [baserriak / Aiastia (San Migel)]
Jauregi [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Lizundiatxabola [baserriak / Arriaga]
Olazarreta (desagertua) [baserriak / Urruzuno]
Santa Klara [Kaleko auzoak]
Urreatxabola [baserriak / Arriaga]
Urtero halaxe. Astero klasiak eman. Pasatzen dana, klaro, ez gendun mugarik jartzen. Ta, orduan, jente asko apuntatzen zan ta askotan bertso-eskola baiņo gehiago guarderia bihurtzen zan. Esan nahi dot umiak danak... eta danakain bertso-mundua... Ta ze eitten gendun? Ba kantuak ikasi. Zeranak, Bilintxek kantatu zittuenak, “Triste bizi naiz eta hilko banintz hobe” eta bestea eta… edo Txirritak kantatutako besteak eta… holan, bertsoak ikasi eta ikasi. Gero, gaiņera, Dorronsorok urte horretan talde bat alkartu giņan komeni zalako bertsoak ataratzia bere musika eta guzti, herriko tradizioan zeuden bertsoak, memorian zeudenak, eta baita ere Antonio Zabalak Hauspoan bildutako hoiek eta. [...]
Joxe Odria eta lagun batzuk, Arraian (Burgos)
ehizean ibili ondoren. 1949 urtea.
Arrantzan ere ibilli izan naiz ni. Aittarekin juaten nitzan errekara barbuak hartzera. Hartu eta gero etxeko fregaderan garbitzen genduzen. Oso goxuak izaten ziran Deba ibaixan hartzen genduzen arraiņak.
Ventura Agirregomezkorta Ibarluzea
Ni arrantzan ez nitzan ibiltzen, baiņa nere aittak adibidez ez zakixan igerixan, baiņa eskailluak hartzen ibiltzen zan Deba ibaixan. Eskailluak hartzen afizionaua zan nere aitta. Eskirolakin hartzen zittuan. Makilla luze bat zan, eta haren puntan telazko sare bat jartzen zaben, koladoria bezalako bat. Eta batzuetan aittakin jun izan nitzan, baiņa bestela nik ez nakan afiziorik arrantzarako, ez arrantzarako, ez ehizerako.
Markos Arregi Iriondo
Mendira askotan juaten giņan, Mendaroko kobazuluetara eta hola juaten giņan kuadrillan. Jeneralian jaiegunetan juaten giņan, batiz bat, uda partian. Eguna pasatzera juaten nitzan lagunekin, pasiaran.
Teodosia Iriondo Garate
Lan hau Gotzon Garate bekaren II. deialdiaren bidez burutu da, Elgoibarko Udalaren babesean. Beka honen bigarren deialdiaren ikerketa gaia “Elgoibarko euskarazko ondarea gizarteratzeko egitasmoak edota euskarriak” izan da, eta Gotzon Barandiaran Arteagak aurkeztutako elgoibarreraz.eus lana izan da beka eskuratu duena. [informazio gehiago]
Atal bakoitzari buruzko informazioa:
BAKILLAU, bakillaua: Bacalao. Patatia zuritzera, eta bakillaua txikitzera ta, jute(n) giņuazen.
ERREGULAR!: Elkarrizketetan, erantzuteko: horixe baietz-en baliokide edo. –Txakur haundixa pagau bihhar. –Dantza eitxeko? –Erregular!
HESTE-SOBRE, heste-sobria: Apendice.
LAIŅ: Konparazio perpausak egiteko: -rako laiņ, -tzeko laiņ, -tzako laiņ. Eztakat negu honetarako laiņ egur. / Defenditzeko lain badakitt inglesez. / Kotxian badakat lekua zuentzako laiņ.
PATTAL EGON: Ondoezik egon.
UEZABA, uezaba: Ugazaba.
Arrastuan sartu: Bide onean sartu. Andres beti izan dok oker samarra: ezin izan juagu iņoiz arrastuan sartu.
Edozeiņ ez izan: Berezia dela uste izan, besteak baino gehiago dela pentsatu. Bizikletia zaukan gizona, orduan, ez ge(r)o pentsau edozeiņ zanikan, e!
Haizia eman: Animar a hacer algo. Guk iņok ere ez, hartu ere ez afiziua ta aitxak sekula ezta eman ere zertzeko, haizerik eman ere ez (soiņua jotzen ikasteko).
Keia dabillen lekuan, sua gertu: ŦCuando el rio suena, agua llevaŧ esamoldearen zentzu bera du.
Popatik hartzera bialdu: Mandar a freir espárragos. Jun hari popatik hartzera! Trabia besterik eztok eitten eta! Ikus Atzetik hartzera bialdu eta Pikutara bialdu.
