14 urterekin laian lanean hasi zen. Hiruzpalau lagunek elkarrekin egiten zuten laian, gazteenak erdian jarrita. Soro barrenetik lurra jasotzen ere ibilitakoa da.
-Laixetan ere bai, hamalau urtekin laixetan eta.
-Ibilitta zaz laixetan?
-Laixetan? Bueno, zenbat bidar ibilitta!
-Baina ez zeunken goldarik edo?
-Goldia bai egoten zan baiña, ze esango dizut ba... Nabua, nabua kastauaz lurra geratzen zan eta goldaketarako gitxi ta. Nabua kastauaz, kastauaz lurra laixatu eitten genduan. Ta laixetan ni ere hantxe txikixa, gaztia izen arren erdixan ipiñitta. Ezkiñetan ez, baiña erdixan erreztxuao ibiltzen zan; han ipiñi ta hantxe.
-Osea, hiru ibiltzen zinen?
-Ba lau, hiru-lau, holaxe. Baiña ni neska koxkorra ta hantxe.
-Horrek ekiñaldi luziak izango zien, ezta, laixan.
-Bai. Lurrai buelta eman bihar zakonian eta esportzua jo bihar izaten zan han edarra.
-Bigarrena zan laixetan...
-Laixetan ni asko eindakua naiz laixetan. Auzolanera ere junda ere bai. Auzolanian, auzuan. Koiñata geunkan hor beheko basarri batera ezkonduta, ta hara junda ta. Hor Arane, zuk esan dozun Pedron etxian lurra jasotzen ere bai zestuakin.
-Soro barrenetik.
-Bai soo barrenetik guenera ibilitta gaure.
Idotorbe (San Pedro) auzoko Egigurentxiki ("Eguentxiki") baserrian jaio zen. Bost anai-arrebatatik laugarrena izan zen. Aita etxekoa eta ama auzoko Aubia (Aubixa) baserrikoa zen. Bederatzitik 13 urtera arte auzoko eskolan ikasi zuen. Gero, kalera joan zen josten ikastera. Gerran anaia bat eta aita galdu zituen, eta honen ondorioz ama ere hil egin zitzaion. Baserrian bizi izan da beti. Urtetan, egunero joaten zen kalera esnea saltzera. Armueta baserrira ezkondu zen etxeko Antonio Arrizabalagarekin.
Altzola [baserriak / Altzola]
Arostegitxiki [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Bentaetxe (Benta) [baserriak / Aiastia (San Migel)]
Errosario kalea [Kaleak eta plazak]
Intxusadierreka [Errekak]
Kurutzekoa [baserriak / Azkue (San Roke)]
Mugertza [baserriak / Aiastia (San Migel)]
Sagarraga [baserriak / Aiastia (San Migel)]
Upaegitxiki (Upaitxiki) [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Zizilion [baserriak / Idotorbe (San Pedro)]
—Mekanikara bueltauta, nere lankidiak, euskerazko adarrian, bazauden. Karlos Ansola. Horrek ematen zaban matematika finanzierua. Nik kontabilidadia ematen naban bezela. Gero Mariasun etorriko zan, baiña uste dot beranduau dala.
—Orduan hasi ziñan lehenengua euskeraz emoten...
—Kontabilidadia bai. Eta hau, Karlos, bestia.
—Bixok. Zuek izan ziñazien...
—Bai.
—... Mekanikan euskeraz zeozer emoten hasi zian lehenenguak.
—Bai. Baiña copyright-a ez daukat, e! Ez dakit seguru-seguru, baiña baietzian nao. Eta horrek zian 5 urte; orduan, jun giñan urtetik urtera. Hasi giñan “preparatorio” eta 5.enera allegau giñan. Preparatorio zien... [...]
Juliana Zubizarreta,
senarra eta lehenengo bost seme-alabak
Aldapa baserriaren sarreran. 1942 urtea.
Oingo gaztiak goizago hasten dira eskolan, kalian dabiz danak, lagunak kalian... ta libreago dira. Soltuaguak dabiz. Guk ez gendun San Lorentzotik ertetzen, iñora. Ez zauan oin bezela autorik, ezta bizikletarik... oiñez jun bihar zan danera.
Joxe Gurrutxaga Lizarralde
Elgoibarko kalietan bizi giñanok, umetan denpora asko ibiltzen giñan kalian. Besterik ez zauan ta deporte asko egitten gendun. Mendira edo bizikletan ibiltzera juten giñan. Oingo gaztiak nahikua diru manejatzen dabe, baiña guk bat ez. Txakur haundi bi kostatzen zaban ziniak, ta erriala izaten zan pagia... Ia zelan konpontzen giñan gu!
Ramon Maiztegi Iriarte
San Lorentzoko Armaite Behekoa basarrixan hamaika anai-arreba bizi giñan gurasuekin. Ni nitzan hamargarrena... Lehen aitton-amonak ere hantxe bizi izan ziran.
Juliana Zubizarreta Gurrutxaga.
Lan hau Gotzon Garate bekaren II. deialdiaren bidez burutu da, Elgoibarko Udalaren babesean. Beka honen bigarren deialdiaren ikerketa gaia “Elgoibarko euskarazko ondarea gizarteratzeko egitasmoak edota euskarriak” izan da, eta Gotzon Barandiaran Arteagak aurkeztutako elgoibarreraz.eus lana izan da beka eskuratu duena. [informazio gehiago]
Atal bakoitzari buruzko informazioa:
ARKAKOSO, arkakosua: Pulga.
DIRANAK ETA EZTIRANAK (ESAN): Egundokoak (galantak) esan.
GIZURTERO, gizurterua: Adj. Gezur asko kontatzen dituen pertsona. Gizurti ere bai.
KASKAR, kaskarra: Buruhezurra, kaskezurra, burua. Isildu hadi behingoz, kaskarreko miña jartzen di(d)ak eta.
OIÑ HURRENGO: Orain hurrengo. Azkenengo aldiz. Da oiñ hurrengo jai eguerdi baten bota najauen bronka bat!
TRAZA, trazia: Antza. Eztakak hire aittaren trazarik batere.
Arrokerixa haundirik be ibilli: Zer moduz zabiz? Arrokerixa haundiri(k) pe, motell! Beti badaukat miñen bat.
Egingo nuke ...: Apostu egingo nuke ... Ikus Lepua egiñ.
Haizia euki ... zeozer egitteko: Zerbait egiteko asmotan egon. Eta Julianen partetik ointxe ere, elitzake etorriko, baiña nik usten dot guriak dakala haize haundixa ona etortzeko.
Keiana egiñ: Joan eta ez itzuli. Hi, Patxik oiñ ere keiana eiñ jok!
Porrua sartu: Zirixa sartu-ren zentzu berarekin erabiltzen da, gutxiago beharbada.